توافق موقت و دوراهی تیم سیاست خارجی دولت

سید محمد هادی موسوی: چنانچه این پیشنهاد [توافق موقت] مورد توافق آمریکا قرار گیرد، ایران بر سر یک دوراهی قرار خواهد گرفت، اگر پیشنهاد را بپذیرد با دستور کار دولت در خصوص رفع کامل تحریمها تناقض دارد و چنانچه آن را نپذیرد با درخواست وزیر خارجه ایران، همخوانی ندارد.

سید محمد هادی موسوی: ایران بالاخره اعلام کرد که از 8 آذرماه دور جدید مذاکرات وین را از سر خواهد گرفت. اما لحن مقامات، علی الخصوص مذاکره کننده ارشد ایران، نشان می دهد که این مذاکرات، ادامه مذاکرات پیشین نیست و ایران قصد دارد با رویه جدید، مذاکرات وین را “شروع” کند در حالیکه طرفهای غربی توقع دارند که ایران به “ادامه” مذاکرات بازگردد.

دکتر علی باقری، مذاکره کننده ایران، پیشتر گفته بود مذاکرات هسته ای وجود ندارد و هدف از مذاکرات وین، صرفا بازگشت آمریکا به تعهدات است. او در یک تور اروپایی تلاش کرد که کشورهای اروپایی را در جریان آخرین مواضع ایران قرار دهد گرچه خبر دقیقی از پاسخ و عکس العمل طرف اروپایی به این رویکرد منتشر نشده است. باقری همچنین در یک جلسه ویدئو کنفرانس با همتایان چینی و روسی خود، درمورد مذاکرات هسته ای، “مواضع خود را هماهنگ کرد”. گرچه آنچه باقری، هماهنگی مواضع با شرکای چینی و روسی نامیده با آنچه در رسانه ها منتشر شده، تفاوتهایی وجود دارد. براساس گزارش رسانه ها، باقری و نمایندگان چین و روسیه توافق کردند که “کلیه تحریمهای مغایر با برجام و اجرای قطعنامه 2231 سازمان ملل باید لغو شوند” اما آنچه باقری کنی به عنوان خروجی این نشست اعلام کرد، “لغو کلیه تحریمهای غیرقانونی آمریکا” بود.

این تناقض دیدگاه ها، نشان از چالشی اساسی در مذاکرات 8 آذر خواهد داشت همچنانکه وزیر امور خارجه فرانسه نیز اعلام کرد پس از برگزاری این دور مذاکره می توان فهمید که ایران چه قصدی دارد و اگر این مذاکرات ساختگی باشد، “برجام، توخالی ارزیابی خواهد شد”.

در همین میان اما، خبر غیررسمی در رسانه های خارجی منتشر شد که آمریکا و شرکای اروپاییش قصد دارند- مانند روندی که در مذاکرات منجر به برجام طی شد- یک «توافق موقت» را به ایران پیشنهاد دهند. در این پیشنهاد قرار است به جای بازگشت یکباره ایران و آمریکا به برجام، در قبال توقف برخی فعالیتهای هسته ای، بخشی از داراییهای بلوکه شده ایران آزاد شوند.

این پیشنهاد که از طرف یک کشور اروپایی ارائه شده، گرچه شبیه درخواستی بود که پیشتر، وزیر خارجه ایران از آمریکا درخواست کرده بود لکن قبول آن از طرف ایران با ادعاهای قبلی تفاوت فاحش دارد. در این پیشنهاد خبری از لغو و یا حتی تعلیق تحریمهای ایران نیست بلکه صرفا بخشی از دارایی ارزی ایران آزاد می شود تا مشوقی جهت ادامه مذاکرات و جلوگیری از پیشرفت بیشتر برنامه هسته ای ایران باشد.