” راز موفقیت حزب‌الله ” از نگاه یک کارشناس مسائل منطقه

سید هادی برهانی در گفت‌وگو با ایسنا در ارزیابی خود از تحولات اخیر در مرزهای شمالی اسرائیل با لبنان گفت: این تحولات در درجه اول نشان دهنده قدرت فوق العاده و واقعی حزب‌الله است. اسرائیل در طول ماه‌ها و سال‌های اخیر بارها به کشورهای منطقه به سوریه و به عراق حمله کرده است اما آب از آب تکان نخورده است. اما یک حمله به لبنان یا اعضای حزب‌الله وضعیت متفاوتی در منطقه ایجاد می‌کند. 

وی تصریح کرد : در تحولات اخیر یک نیروی حزب الله در حمله هوایی اسرائیل به دمشق کشته شد. اولا حزب الله برخلاف رویه های موجود در منطقه موضوع شهادت رزمنده خود را با صراحت و شجاعت و بدون سانسور اعلام کرد و از آن زمان شرایط امنیتی در اسرائیل دست‌خوش تغییر شده است. اسرائیل ابتدا به حزب‌الله روی آورد و پیام فرستاد که ما قصد کشتن این رزمنده را نداشتیم. سپس فضای جولان را بر روی پروازهای بین المللی بست. بعد به نیروهای خود دستور داد از مرزهای لبنان و جولان فاصله بگیرند. نیروهای مخصوص خود را به مناطق شمالی اعزام کرد و سامانه‌های ضدموشک را به مرزهای لبنان گسیل کرد و در آخرین مرحله هم داستانی سرهم کرد تا از شر انتقام حزب‌الله راحت شود و امور به حالت طبیعی برگردد اما این هم با یک بیانیه کوتاه حزب‌الله دود شد و به هوا رفت. 

این کارشناس مسائل منطقه همچنین بیان کرد: در همین مدت یک هواپیمای بدون سرنشین اسرائیل در جنوب لبنان سقوط کرد. یک خودروی نظامی آنها در شمال اسرائیل واژگون شد و سربازی اسرائیلی کشته شد. چندین خمپاره بر سر نیروهای اسرائیلی در جولان فرود آمد و یک خودروی نظامی اسرائیل آسیب دید. خلاصه از زمانی که حزب الله اعلام کرد شهید علی محسن در حمله اسرائیل به شهادت رسیده است آب خوش از گلوی اسرائیل پائین نرفته و شرایط امنیتی در شمال اسرائیل وضعیت عادی و طبیعی خود را از دست داده است. شما چنین قدرتی را در هیچ جبهه ای در منطقه نزاع با اسرائیل نمی‌بینید. 

برهانی خاطرنشان کرد : همه اینها نشان دهنده قدرت حزب الله و توان آن در پاسخگویی قدرتمندانه و شجاعانه به تجاوزات اسرائیل است و این نکته بسیار درخور توجهی است. در سرتاسر منطقه هیچ نیرویی به چنین قدرت بازدارندگی دست نیافته است. اسرائیلی که بی محابا و با دست باز در منطقه عمل می کند، بمباران می کند، تخریب می‌کند وقتی به حزب الله می رسد دست به عصا می شود و رفتار متفاوتی در پیش می‌گیرد.

این استاد دانشگاه همچنین درباره این که علت قدرت حزب الله و هراس اسرائیل از این قدرت چیست؟ اظهار کرد : این بحث مفصل و قابل استفاده‌ای است. همه کشورهای منطقه باید این سوال را بپرسند و به این سوال جواب دهند. اگر در این کار موفق شوند می‌توانند راه خروج از ناتوانی و ضعف در برابر اسرائیل را بیابند. حزب الله نمونه یک پروژه موفق مقاومت در برابر قدرت نظامی بی‌رحم و ویرانگر اسرائیل است. بیرحمی و قدرت اسرائیل که به همه کشورهای منطقه حمله ور می شود به حزب الله که می رسد متوقف می‌گردد، محتاط می شود و مودبانه عمل می کند. اسرائیل تحت فشار حزب الله مجبور شد از جنوب لبنان خارج شود و دو جنگ ۱۹۹۶ و ۲۰۰۶ به اسرائیل نشان داد این تو بمیری از آن تو بمیری‌ها نیست.

وی درباره این که چه عناصری را می توان مولفه های قدرت حزب الله به شمار آورد؟ گفت: حزب الله از جهت امکانات و کمیت گروه بزرگ و پرقدرتی نیست. شاید تعداد رزمندگان آن چیزی بین ده هزار تا بیست هزار نفر است. تسلیحات سنگینی ندارد. نیروی هوایی یا دریایی ندارد. مهمترین پایه قدرت حزب الله حمایت مردم و اعتماد آنان به رهبران و فرماندهان حزب است. رفتار عاقلانه و صادقانه حزب الله و عملکرد آن این سرمایه بزرگ را ایجاد کرده است. حزب الله و رهبران آن ثابت کرده اند که به آرمانهای حزب و اهداف اعلام شده برای مقاومت در برابر اسرائیل وفادارند. 

بر هانی افزود: شما می بینید رهبر حزب الله، سید حسن نصرالله، فرزند و بستگان خود را به جبهه های نبرد با اسرائیل می فرستد. فرزند ایشان در جبهه شهید می شود. رهبران حزب الله توانسته اند به طرز موفقیت آمیزی خود را از فسادهایی که دامن‌گیر سیاستمداران می شود، حفظ کنند. اسیر قدرت و قدرت طلبی نشوند، در دام فساد سیاسی و تبلیغاتی نیفتند و صداقت اولیه خود را از دست ندهند. از اینرو امروزه حزب الله یک نیروی مقاومت محبوب است. من فکر نمی کنم در تمامی منطقه ما نیرویی و سیاستمدارانی را داشته باشیم که این همه در میان مردم خود محبوبیت داشته باشند. دیدیم حزب‌الله و احزاب هم پیمان در آخرین انتخابات لبنان که انتخاباتی دموکراتیک و رقابتی بود رای آوردند و پیروز شدند. پروژه مقاومت حزب الله مورد تایید اکثریت مردم لبنان است و این حمایت و پایگاه مردمی بزرگترین پایه قدرت حزب الله است. حزب بعث سوریه برای مثال چنین پشتوانه ای ندارد و این یکی از مهمترین دلایل ضعف دولت سوریه در برابر حملات اسرائیل است.

وی یکی از ویژگی‌های کم نظیر حزب‌الله را صداقت و راستگویی آن عنوان کرد و گفت: متاسفانه وضع منطقه از این حیث بسیار خراب است و دولتها به خود حق می دهند هر راست و دروغی را به اسم جنگ روانی به مردم قالب کنند. مردم مصر تا آخرین روزهای جنگ شش روزه فکر می کردند ارتش مصر پیروز میدان است در حالیکه متحمل یکی از سنگین ترین شکستهای تاریخ شده بود. وضع بقیه هم همینطور است. دولت سوریه هم حاضر نیست یک شکست را بپذیرد و از درگیری جدی با اسرائیل واهمه دارد. 

برهانی ادامه داد:  شما دستگاه تبلیغات حزب الله را با دستگاههای مشابه در منطقه مقایسه کنید. در منطقه ای که مثل نقل و نبات دروغ می گویند حزب الله واقعا خود را حفظ کرده است. شکستها و تلفات خود را با صداقت اعلام می کند و همه رسانه ها حتی رسانه های اسرائیلی به اخبار و اطلاعیه های آن اعتماد دارند. البته هدف از این مقایسه تحقیر دیگران نیست. سوریه و مصر هر دو واقعا زحمات بسیاری برای دفع خطر اسرائیل کشیده و هزینه های زیادی کرده اند اما نتیجه چندانی نگرفته اند و مهمتر از همه مردم و حمایت مردمی را از دست داده اند. این کشورها می توانند از تجربه موفق حزب‌الله درسهای زیادی بیاموزند و موضع خود را اصلاح و تقویت نمایند. اینها راه موفقیت در مقابله با اسرائیل و تجاوزات اسرائیل را نشان می دهد.

این کارشناس مسائل منطقه درباره این که موضع کشورمان در رابطه با حزب‌الله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ خاطر نشان کرد :  حزب‌الله دقیقا بهترین سرمایه گذاری خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه است. هیچ جا در منطقه، انقلاب اسلامی چنین طنین موفقیت آمیزی نداشته است. این موفقیت درخشان اتفاقا وسوسه ای ایجاد کرده که احزاب مشابهی مانند حزب الله عراق یا انصارالله تاسیس و پشتیبانی شود ولی هیچ کدام از اینها از حیث عملکرد و موفقیت با حزب الله قابل مقایسه نیست و موفقیتهای آنها با در نظر گرفتن هزینه های سنگین آنها محل بحث و تردید است. بهترین راه استفاده از تجربه حزب الله تاکید بر عناصری است که به این گروه قدرتی واقعی بخشیده است و نه تکثیر سازمانهایی با نامهای مشابه. در صداقت، در ارتباط درست با مردم و آرمانهای آنها، در عقل و تدبیر و در توسعه روابط حسنه با دیگران است. شما از این حیث پرونده حزب الله را بررسی کنید و ببینید این حزب با سایر گروهها و احزاب در لبنان چه برخوردی دارد. با همه رابطه دارد. با مسیحی ها، با سکولارها با همه. حداکثر تلاش را برای برقراری بهترین رابطه با همه اقشار مردم دارد. برای همین شما در گردهمایی های حامیان حزب الله همه جور تیپ و قیافه ای را پیدا می کنید. از باحجاب ترین زنان تا بی حجاب ترین هستند.

وی با اشاره به اینکه برخی حمایت از حزب الله را پرهزینه تلقی می کنند؟ گفت: هزینه حزب الله در قبال فایده آن بسیار معقول و موجه به نظر می رسد. لبنان قلب خاورمیانه است. همه قدرتهای منطقه ای و حتی جهانی تلاش دارند جای پایی در این کشور داشته باشند. الان با وجود حزب الله در این کشور هیچ قدرتی به اندازه جمهوری اسلامی ایران در این کشور تاثیر ندارد. علاوه بر آن مسئله اسرائیل و بازدارندگی در برابر آن نیز فاکتور بسیار مهم دیگری است. بخش بزرگی از قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در برابر اسرائیل از حزب الله و توان حزب الله می آید. من اعتقاد دارم کشورهای رقیب ایران در لبنان مانند عربستان و فرانسه حاضرند چندین برابر هزینه حزب الله را تقبل نمایند تا از چنین تاثیر و نفوذی در لبنان برخوردار شوند.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه حزب الله سرمایه ای استراتژیک و پراهمیت برای ایران است و منافع هنگفتی نصیب کشور ما کرده است،  معتقد است: ایران بدون حزب الله ایرانی است که در منطقه قدرت کمتر و نفوذ کمتری خواهد داشت و از این حیث نمی تواند در شکل کنونی از منافع ایران دفاع نماید. حزب الله بهترین سرمایه گذاری امنیتی ایران در منطقه است و از این حیث با سایر سرمایه‌گذاریهای ایران قابل مقایسه نیست. بسیاری از سرمایه گذاریهای ایران در منطقه شکست خورده یا بسیار پرهزینه و کم فایده بوده است. نیجریه و یمن چه فایده ای برای ایران داشته است؟ همه کشورهای عربی، حتی کشورهای دوست مانند سوریه، سودان و الجزایر از سرمایه گذاریهای فرهنگی و مذهبی ایران ناراحت هستند. 

برهانی در خصوص سمپاشی‌هایی که رسانه‌های بیگانه علیه روابط ایران و حزب الله دارند گفت: بله این رسانه ها هوشمندانه عمل می‌کنند و نقطه قوت سیاستهای ایران را نشانه رفته اند. می خواهند دست و پای ایران را در منطقه ببرند و آنرا به شیری بی یال و دم تبدیل کنند. چون نتوانسته اند روابط ایران و حزب الله را در سطح رسمی بشکنند به افکار عمومی روی آورده اند. می دانند افکار عمومی مهم است و اگر مردم در کشور از روابط ایران و حزب الله حمایت نکنند، این روابط تحت فشار قرار می گیرد.

وی با اشاره به برخی مشکلات اقتصادی در کشور افزود: این رسانه‌ها برای مردم پیام‌هایی مهندسی می‌کنند که شهروند ایرانی را به حزب الله بدبین نماید. این پیامها احتمالا در اتاقهای فکر مجهزی تهیه می‌شود و نمی‌تواند به اسرائیل و دیپلماسی عمومی زیرکانه آن بی ارتباط باشد.

وی در ارزیابی خود از این که چگونه می توان این روابط موفق (میان ایران و حزب الله) را از جنگ روانی دشمنان حفظ کرد؟ بهترین راه برای حل چنین مسائلی را صداقت و شفافیت دانست و ابراز  عقیده کرد که چون شفافیت نیست رسانه‌ها از این آب گل آلود و فضای تاریک استفاده می کنند و چیزهای عجیب و غریبی می گویند که هیچ جا در رسانه های کشور مورد بررسی و نقد آزادانه و جدی قرار نمی گیرد و اذهان ساده و بی اطلاع را فریب می دهد.

این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد : متاسفانه نخبگان و اساتید نیز در این زمینه فعال نیستند و به جای آنکه روشنگری کنند از عوام و توده ها پیروی می کنند و یا سکوت می کنند زیرا اظهار نظر و بیان حقیقت مستلزم هزینه و چالش است. بسیاری از نخبگان متوجه کیفیت متفاوت حزب الله هستند اما ترجیح می دهند در این زمینه سکوت کنند. اگر متوجه نیستند این هم مشکل دیگری برای ما و فرهنگ سیاسی ماست. من از اینها دعوت می کنم کلیشه ها و پیش داوری ها را کنار بگذارند و با عقل و انصاف به سراغ حزب الله و شناخت حزب الله بروند و ببینند چرا این حزب متفاوت است؟ چرا موفق است؟ و چرا در لبنان محبوب است؟ چرا اسرائیل با آن قدرت جهنمی از چنین گروه کوچکی وحشت دارد؟ رمز وحشت اسرائیل چیست؟

وی افزود: اگر نخبگان و اساتید ما پاسخ این سوالها را بیابند خود درخواهند یافت این حزب سرمایه ای متفاوت است که حتی برای ما و راه ما در منطقه و جهان حرفهایی جدی برای گفتن دارد. ظرفیت حزب‌الله در خلق موفقیت ظرفیت بزرگی است. البته شخصیتهای ایرانی بزرگی چون شهید چمران، امام موسی صدر، امام خمینی و آیت الله خامنه ای در ساختن این ظرفیت سهم بزرگی داشته اند اما امروزه آنها در بسیاری زمینه ها، از جمله رویارویی با اسرائیل، بهتر از ما عمل می کنند و ما می توانیم و باید از آنها یاد بگیریم تا سیاست درستی را در پیش بگیریم و احتمال موفقیت خود را افزایش دهیم.

انتهای پیام