چند تمرین ساده برای تمرکزحواس

مشکل عدم تمرکز برای بیشتر افراد یک اتفاق طبیعی و دوره‌ای است. خستگی و استرس عاطفی می‌تواند در بیشتر افراد مشکلات تمرکز ایجاد کند. تغییرات هورمونی نیز می‌تواند بر نحوه تفکر و تمرکز ما تأثیر بگذارد. اگر عدم تمرکز به شکلی حاد و دنباله‌دار ادامه داشته باشد شاید مربوط به مشکلات جسمی نیز باشد که حتماً بایدت بررسی شو د. اما آیا می‌دانستید گوش دادن بهتر می‌تواند به تمرکز بیشتر ما هم کمک کند؟

فاطمه حاج‌آقامحمدزاده روان شناس، درمانگر کودک عضو تیم تحقیقاتی دانشگاه الیکانته اسپانیا درباره مشکلات نداشتن تمرکز حواس می‌گوید: گوش یکی از فعال‌ترین عضوهای بدن است که می‌تواند قسمت‌های مختلف مغز را تحریک کند و در یادگیری، تمرکز و بسیاری از مسائل رفتاری تأثیر دارد. اگر ما بتوانیم خوب بشنویم می‌توانیم بهتر هم یاد بگیریم و بهتر هم صحبت کنیم.

حتماً تا به‌حال شرایطی برای شما پیش آمده که گفته باشید «نمی‌توانم حواسم را جمع کنم …!» یا مثلاً به فرزندتان بگویید: وقتی وارد اتاق شدی وسیله‌ای را برایم بیاور، برق را خاموش کن و در را هم ببند!

به گفته این روان شناس اما گاهی کودکان به دلیل خوب گوش ندادن و عدم توجه کافی بعضی از این دستورات را فراموش می‌کنند. البته خود ما هم به بسیاری از چیزهایی که دیگران می‌گویند و از ما تقاضا می‌کنند بی‌توجه هستیم. گاهی حتی در یک مکالمه کوتاه هم متوجه حرف‌های طرف مقابل نمی‌شویم چون در واقع خوب به حرف‌های او گوش نمی‌دهیم.

با توجه به اهمیت گوش دادن فعال ما نیاز داریم گوشمان را تربیت کنیم. همه ما آگاهیم که توجه تقریباً در تمام رفتارهای روزانه ما لازم است، از طرفی برای داشتن زندگی فردی و اجتماعی سالم به مغز رشد یافته نیاز داریم. یکی از نواحی مغز که از کودکی شروع به رشد می‌کند و تا بزرگسالی نیز ادامه دارد و توانایی ما را در زمینه‌هایی مثل «توجه» افزایش می‌دهد، قطعه پیشانی است که با تحریکات محیطی مناسب و تمرین مهارت‌هایی مانند بادی‌پرکاشن (بدن‌کوبه) می‌توان به رشد این قسمت و همچنین تربیت گوش کمک کرد.

بادی‌پرکاشن یا بازی‌های ریتمیک، مجموعه‌ای از بازی‌هایی هستند که برای آموزش غیرمستقیم ریتم به کودکان و داشتن توجه و تمرکز بیشتر آن‌ها می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

این روان شناس می‌گوید: بادی‌پرکاشن روشی است که در آن بدن به عنوان یک ساز کوبه‌ای در نظر گرفته می‌شود که هر قسمت آن صدای خاصی را ایجاد می‌کند. مانند دست زدن، سوت زدن، بشکن زدن و … مطالعات ثابت کرده‌اند که تحول فرایند داشتن توجه و تمرکز فرایند پیچیده‌ای است که طی سال‌های کودکی تا نوجوانی رخ می‌دهد و اختلال در آن باعث ایجاد بسیاری از اختلالات روان شناختی از جمله بیش‌فعالی است،

به گفته حاج‌آقامحمدزاده از آنجایی که گوش نقش مهمی در چگونگی ارتباط برقرار کردن ما با دنیای بیرون دارد به همین دلیل نیاز است گوش را تربیت کنیم تا روی توجه و تمرکزمان تأثیر مثبت بگذاریم.

همه ما آگاهیم که توجه تقریباً در تمام رفتارهای روزانه ما لازم است، از طرفی برای داشتن زندگی فردی و اجتماعی سالم به مغز رشد یافته نیاز داریم. یکی از نواحی مغز که از کودکی شروع به رشد می‌کند و تا بزرگسالی نیز ادامه دارد و توانایی ما را در زمینه‌هایی مثل «توجه» افزایش می‌دهد، قطعه پیشانی است که با تحریکات محیطی مناسب و تمرین مهارت‌هایی مانند بادی‌پرکاشن (بدن‌کوبه) می‌توان به رشد این قسمت و همچنین تربیت گوش کمک کرد.

حاج‌آقامحمدزاده می‌گوید: تمرین مهارت گوش دادن و داشتن توجه و همراه با یک روان‌شناس مسلط باعث پیشرفت در فعالیت‌های شناختی (ذهنی)، جسمی و اجتماعی می‌شود.

همچنین به افزایش مهارت‌های کودکان با نیازهای ویژه از جمله اختلال یادگیری، اتیسم، بیش‌فعالی یا نقص در توجه و تمرکز نیز منجر می‌شود. اخیراً از این مهارت برای درمان مشکلات یادگیری، تقویت حافظه، دقت شنیداری و … کودکان استفاده می‌شود.

محققان نتیجه گرفته‌اند فعالیت بدنی منظم به طور قابل توجهی بر عملکرد حافظه، توجه، تمرکز و مهارت‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارد.

شایان ذکر است در طول دهه‌های گذشته با صنعتی شدن جوامع و افزایش زندگی ماشینی؛ بی‌تحرکی نه تنها در بزرگسالان، بلکه در بین کودکان و نوجوانان نیز شیوع پیدا کرده است. در نتیجه کاهش فعالیت بدنی در کنار دیگر عوامل مرتبط با سبک زندگی نظیر تغذیه و تبعات آن به‌طور مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند منشأ بسیاری از مشکلات جسمانی و ذهنی در کودکان شود.

به همین دلیل می‌توان گفت فعالیت‌هایی مانند بادی‌پرکاشن که شامل ریتم و حرکت است باعث تقویت گوش از راه شنیدن می‌شود. در نتیجه باعث افزایش دقت کودکان به محرکات شنیداری خواهد شد و می‌توان به این صورت از آن بهره برد.

بنابراین داشتن فعالیت‌های منظم ورزشی و تحرک کافی می‌تواند تا حدودی زیادی باعث تقویت تمرکز و توجه ما شود.