راه انتقال آبله میمون / چرا به این بیماری آبله میمونی میگویند؟
سازمان جهانی بهداشت به برخی سوالات درباره آبله میمونی پاسخ داد.
سازمان جهانی بهداشت در خردادماه ۱۴۰۱ مطالب آموزشی را تحت عنوان ” پاسخ به سوالات متداول در مورد آبله میمونی” منتشر کرد که بخشی از آنها در ادامه میآید:
– آبله میمونی چیست؟
آبله میمونی یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است، به این معنی که میتواند از حیوانات به انسان سرایت کند و همچنین از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
– چرا به این بیماری آبله میمونی میگویند؟
این بیماری آبله میمونی نامیده میشود، زیرا اولین بار در سال ۱۹۵۸ در میان میمونهایی که برای تحقیقات و پژوهش نگهداری میشدند، شناسایی شد. این بیماری بعدها در سال ۱۹۷۰ در انسان نیز مشاهده شد.
– آبله میمونی معمولا در کجا یافت میشود؟
آبله میمونی در مناطق غربی و مرکزی آفریقا یافت میشود، جایی که جنگلهای بارانی استوایی وجود دارد و معمولا حیواناتی که ممکن است حامل ویروس باشند، در آنجا زندگی میکنند. افراد مبتلا به آبله میمونی گهگاه در کشورهای دیگر خارج از مناطق غربی و مرکزی آفریقا و به دنبال سفر از مناطقی که آبله میمونی بومی است، شناسایی میشوند.
– علائم آبله میمونی چیست؟
علائم آبله میمونی معمولا شامل تب، سردرد شدید، دردهای عضلانی، کمردرد، سطح انرژی پایین، تورم گرههای لنفی و دانهها یا تاولهای پوستی است. دانههای پوستی معمولا در عرض یک تا سه روز پس از شروع تب آشکار میشوند. تاولها ممکن است صاف یا کمی برجسته باشند، با مایع شفاف یا زرد پر شده و سپس پوسته پوسته و خشک شده و بریزند. تعداد تاولها در یک فرد میتواند از چند عدد تا چند هزار متغیر باشد. دانهها روی صورت، کف دستها و کف پا متمرکز میشوند. آنها همچنین میتوانند در دهان، اندام تناسلی و چشم یافت شوند.
بهبودی علائم آبله میمونی معمولا بین دو تا چهار هفته طول میکشد و بدون درمان خود به خود از بین میروند. اگر فکر میکنید علائمی دارید که ممکن است آبله میمونی باشد، با پزشک یا مراقب سلامت خود مشورت کنید. اگر با فردی مشکوک یا مبتلا به آبله میمونی در تماس بودهاید، به پزشک یا مراقب سلامت خود اطلاع دهید.
– آیا افراد ممکن است از آبله میمونی فوت کنند؟
در بیشتر موارد، علائم آبله میمونی به خودی خود در عرض چند هفته از بین میرود، اما در برخی افراد میتواند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شود. نوزادان، کودکان و افراد مبتلا به نقص ایمنی زمینهای ممکن است در معرض خطر علائم جدیتر و مرگ ناشی از آبله میمونی باشند.
عوارض موارد شدید آبله میمونی شامل عفونتهای پوستی، ذاتالریه، گیجی و عفونتهای چشمی است که میتواند منجر به از دست دادن بینایی شود. در زمانهای اخیر حدود ۳ تا ۶ درصد مرگ در مبتلایان در کشورهای بومی گزارش شده است که اغلب در کودکان یا افرادی بوده که ممکن است دچار مشکلات سلامتی دیگری بوده باشند. توجه به این نکته مهم است که این رقم ممکن است بیش از مقدار حقیقی برآورد شده باشد. زیرا نظام مراقبت در کشورهای بومی محدود است.
– آبله میمونی چگونه از حیوانات به انسان سرایت میکند؟
آبله میمونی میتواند هنگام تماس فیزیکی با حیوان آلوده به انسان سرایت کند. میزبانان جانوری این ویروس شامل جوندگان و نخستینسانان هستند. خطر انتقال و ابتلا به آبله میمونی از جانوران را میتوان با پرهیز از تماس محافظت نشده با جانوران وحشی کاهش داد، به ویژه آنهایی که بیمار یا مرده هستند (از جمله گوشت و خون حیوانات).
در کشورهای بومی که جانوران حامل آبله میمونی هستند، هر غذای حاوی گوشت یا اجزا و احشای حیوان باید قبل از خوردن کاملا پخته شود.
– آبله میمونی چگونه از فردی به فرد دیگر سرایت میکند؟
افراد مبتلا به آبله میمونی طی زمانی که علائم دارند (معمولا بین دو تا چهار هفته) سرایتدهنده هستند. شما ممکن است از طریق تماس جسمی نزدیک با فردی که علائم دارد، به آبله میمونی مبتلا شوید. به ویژه دانههای پوستی، مایعات بدن (مانند آب، چرک یا خون ناشی از تاولهای پوستی) و دلمهها عفونی هستند. لباس، روتختی، حوله یا اشیایی مانند قاشق و چنگال، ظروف غذاخوری که در اثر تماس با فرد مبتلا به ویروس آلوده شدهاند نیز میتوانند دیگران را دچار کنند.