روسیه قابل اعتماد نیست / ثابت شد

در پایان هفته گذشته توافق‌نامه بازگشایی بنادر اوکراین به منظور صادرات غلات با میانجیگری سازمان ملل متحد و ترکیه میان روسیه و اوکراین امضا شد اما در کمال ناباوری روز گذشته بندر اودسا که یکی از مهم‌ترین بنادر اوکراین در صادرات این کشور است توسط روسیه بمباران شد.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، هم‌زمان با امضای قرارداد صادرات غلات که با میانجیگری وی در استانبول منعقد شد هم آسوده و هم مضطرب به نظر می‌رسید.

بلافاصله پس از امضای این توافق توسط روسیه، اوکراین و ترکیه به عنوان میانجی، دبیرکل سازمان ملل گفت که این توافق چشمه امیدی است که خبر از کمک غذایی برای کشورهای در حال توسعه می‌دهد.

متأسفانه برای گوترش و همه کسانی که نگران وضعیت غذایی جهان هستند ماه‌ها مشغله دیپلماتیک از جمله بازدید از مسکو و کیف برای حصول توافق، درنهایت یک چیز را مشخص کرد: اینکه نمی‌توان به روسیه اعتماد کرد.

در بیانیه دفتر گوترش آمده است: هیچ آتش‌بس صریحی در این توافق وجود ندارد، اما در تعهدات روسیه به وضوح بیان شده است: فدراسیون روسیه متعهد شده است صادرات بلامانع مواد غذایی، روغن آفتابگردان و کودهای شیمیایی را تسهیل کند.

کمتر از ۲۴ ساعت پس از امضای توافق‌نامه، آرامش پس از توافق در اودسا – بندر اصلی که در توافق نام آن برده شده است – با برخورد دو موشک کروز روسی از دریا به بندر در هم شکست.

پنجره‌ها در ساختمان‌های تقریباً یک مایل دورتر منفجر شدند. آتش‌نشانان برای خاموش کردن شعله‌های آتش چندین قایق در حال سوختن به بندر شتافتند. به گفته مقامات، یک کارگر بندر زخمی شده است.

آسیب می‌توانست بسیار بدتر باشد چراکه دو موشک دیگر توسط پدافند هوایی اوکراین سرنگون شد.

تخطی آشکار روسیه از توافقنامه غلاتی که امضا کرده بود، تأسف اوکراین و متحدانش را برانگیخت.

الکسی گونچارنکو، عضو پارلمان اوکراین، چند ساعت پس از حمله با سی‌ان‌ان گفت که روسیه نشان می‌دهد که می‌خواهد امنیت غذایی جهان را تهدید کند.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، گفت: این حمله باعث ایجاد تردید جدی در اعتبار تعهد روسیه شد.

لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا و نخست‌وزیر احتمالی آینده، گفت: این نشان می‌دهد که حتی یک کلمه از حرف‌های پوتین قابل اعتماد نیست.

قابل توجه است که روسیه در واکنش اولیه به این حملات، ارتباط خود با این حملات را تکذیب کرد.

به گفته مقامات ترکیه – یکی از امضاکنندگان توافقنامه و داوری که بر اجرای ایمن و منصفانه آن نظارت دارد – کرملین به آنکارا گفت که هیچ ارتباطی با این حمله ندارد.

بااین‌حال، تنها ۱۲ ساعت بعد، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه دروغ اولیه را رد کرد. او گفت که این حملات از جانب روسیه بودند و مدعی شد که این حملات باعث از بین رفتن زیرساخت‌های نظامی اوکراین در بندر شده است.

اوکراین گفته است که حملات به یک ایستگاه پمپاژ در بندر اودسا اصابت کرده است.

چنین رفتارهای دوگانه‌ای برای مقامات روسی هزینه بسیار بالایی دارد چراکه نشان داد علیرغم همه تلاش‌های سخت گوترش، قرارداد غلات هیچ تغییری در محاسبات مسکو در جنگ ایجاد نکرده است.

اقدام روسیه در بمباران بندر اودسا نه تنها عدم صداقت مسکو را آشکار ساخت بلکه همچنین اعتماد ترکیه به روسیه را نیز از بین برد.

بر اساس مفاد این توافق، ترکیه با کمک سازمان ملل متحد یک مرکز فرماندهی مشترک (JCC) برای نظارت بر پایبندی ایجاد می‌کند؛ اما روسیه با توجه به رفتار خود تمام اعتماد را از بین برد.

یوری واسکوف، معاون وزیر زیربنایی اوکراین پس از حمله موشکی روز شنبه در استانبول گفت که جلسات فنی برای اجرای این توافق ادامه دارد و اوکراین مصمم است صادرات غلات را در اسرع وقت آغاز کند.