زایمان طبیعی یکی از موضوعات هیجان انگیز روزهاست که بسیاری از مادران عزیز ترجیح می دهد از این روش برای به دنیا آوردن کودکان خود استفاده کنند. تکنیک های مختلفی برای زایمان طبیعی وجود دارد که میتوان با استفاده از آن برای بچه دار شدن از هیچ گونه مداخله پزشکی استفاده نکرد. این دسته از تکنیک ها سال هاست که مورد استفاده قرار گرفته و با کمک آن توانستند به زایمان طبیعی موفقیتآمیز دست می یابند.
پس اگر کاندیدای زایمان بدون جراحی هستید زمانی را برای مطالعه تکنیکهای مختلف در نظر بگیرید تا تصمیم بگیرید کدام یک از روش ها برای شما و شریک زندگی تان گزینه بهتری است. البته بهتر است با پزشک متخصص زنان و زایمان نیز در مورد انتخاب گزینه های مختلف صحبت کنید.
زایمان طبیعی چیست؟
معمولا زایمان طبیعی به انجام زایمان بدون داروی مسکن یا مداخلات پزشکی اشاره دارد. این اتفاق، یک امر فیزیولوژیک است که خانم باردار به صورت طبیعی می تواند زایمان خوبی را تجربه کنند. اما درد حاصل از این زایمان کمی دلهره آور است. به همین دلیل، بسیاری از مادران ترجیح می دهند از زایمان به روش جراحی استفاده کنند.
زمان شروع زایمان بدون مداخله نامشخص است و تنها با کمک پزشک می توان حدس زد در چه محدوده زمانی امکان زایمان وجود دارد. هنگام نزدیک شدن به این محدوده، مادر و همسر او باید آمادگی کامل را کسب کنند. چراکه احتمال به دنیا آمدن زود هنگام کودک وجود دارد.
مراحل زایمان طبیعی؛ از احساس درد تا در آغوش گرفتن کودک
مراحل زایمان طبیعی شامل سه روند اصلی است که در ادامه به بررسی دقیق آن می پردازیم. با بررسی این مراحل می توانید به تفاوت زایمان طبیعی و سزارین پی ببرید:
1.اولین نشانه؛ احساس مداوم درد
در اولین مرحله، دردهای تدریجی آغاز می شود و تا زمانی که این دردها ادامه پیدا می کند که به باز شدن دهانه رحم خط شود. دردهای حاصل از زایمان در سه مرحله خلاصه میشود: دردهای آغازین، دردهای فعال و دردهای انتقالی.
معمولاً دردهای آغازین نسبت به دردهای مرحله بعدی قابل تحمل تر است و در این مواقع مادر احساس نازک شدن دهانه رحم را تجربه می کند.
شکست مرحله اول
برای برطرف کردن دردهای مرحله اول، ابتدا باید آرامش کامل خود را حفظ کنید و در صورت نیاز به پزشک سریعاً به بیمارستان مرکز درمانی مراجعه کنید. انجام برخی کارها و فعالیت های سرگرم کننده به حفظ انرژی بسیار کمک می کند و همچنین نوشیدن مقدار زیادی آب و استفاده از وعده های غذایی کودک کوچک باعث حفظ انرژی خواهد شد.
2.شروع ناگهانی دردهای فعال
بعد از درد های اولیه، مادر احساس میکند که شدت درد گسترش پیدا کرده است. در این مواقع دهانه رحم به اندازه ۴ الی۷ سانتی متر باز می شود که این گشایش، درد را به شدت افزایش می دهد و مادر احساس گرمای بیش از حد می کند.
شکست مرحله دوم
برای رفع این مرحله و برطرف کردن دردهای فعال لازم است به مرکز درمانی مراجعه کنید. در این مرحله انقباض های طولانی تر و محکم تر آغاز می شود و بهتر است وضعیت مادر مدام در حال تغییر باشد. انجام کارهایی مانند پیاده روی یا استحمام بسیار کمک کننده است و نوشیدن آب زیاد بسیار پیشنهاد می شود.
3.شروع درد انتقالی، دست به کار شدن جنین!
در این مرحله، درد اوج می گیرد و دهانه رحم به اندازه ۸ الی ۱۰ سانتیمتر باز می شود. معمولا مدت زمان قابل تحمل این درد، حدود ۲۰ الی ۹۰ دقیقه است که جنین به روده های مادر فشار زیادی وارد میکند و حضور خود را بیشتر از همیشه به مادر نشان می دهد. مادر نیز برای در آغوش گرفتن و آماده زایمان می شود.
4.به دنیا آمدن کودک و هم آغوشی آن
حال جنین از رحم مادر خارج می شود و پزشک از مادر درخواست می کند که حداکثرترین تلاش خود را برای خروج نوزاد به کار گیرد. همچنین پزشک با استفاده از دستگاه مکش بینی نوزاد را از خون و مخاط رحم را پاک میکند و سپس مابقی بدن او را از داخل رحم بیرون می کشد.
مدت زمانی که صرف این مرحله و به دنیا آمدن نوزاد می شود حدود ۵ الی ۳۰ دقیقه است که پس از خروج نوزاد، جفت نیز از دیواره رحم بیرون می افتد.
مزایای زایمان طبیعی
روش سزارین و بی حسی نخاعی می تواند بدترین درد زایمان را برای افراد باردار تسکین دهد و به مادر این اجازه را می دهد که بدون استرس و در آرامش کامل برای زایمان آماده شود. اما این روش احتمال برخی خطرات را حین زایمان افزایش می دهد. مانند کاهش فشار خون، طولانی شدن احتمال فرایند، افزایش خطر پارگی و برخی عوارض جانبی مانند تب سردرد و حالت تهوع.
درک مزایای زایمان طبیعی کمک می کند که راحت تر تصمیم بگیرید؛ کدام روش برای شما بهترین است. در ادامه به کسب اطلاعات بیشتر می پردازیم:
- اگر فیلم زایمان طبیعی از نزدیک را دیده باشید، کاملا متوجه می شوید این روش بدون دارو و مداخلات به زنان احساس قدرت می دهد.
- فواید زایمان طبیعی به بهبود سریع تر بعد از تولد بسیار کمک می کند و احتمال پارگی واژن کمر است. زیرا حین زایمان به طور غریزی فشار وارد می شود.
- امکان تغییر وضعیت زایمان کاهش خطر نیاز به مداخلات پرخطر را به همراه دارد.
- احساس موفقیت و رضایت مندی مادر
- بدون ماندن از عوارض جانبی مرتبط با بی حسی
- برقراری رابطه با کودک بلافاصله بعد از زایمان و شیر دادن فوری
معایب تولد یا زایمان طبیعی
- گاهی اوقات بدون کمک پزشک تجربه زایمان طبیعی ناممکن است.
- زایمان طبیعی برای زنان دارای حاملگیهای پرخطر امکان پذیر نیست.
- به دلایل پزشکی فرد باردار ممکن است نیاز به مداخلات یا دارو داشته باشد.
- اگر مادر خسته، اضطراب و پراسترس باشد، احتمال این که زایمان طولانی تر شود وجود دارد.
- در مورد زایمان بدون مداخله در خانه ممکن است مادر یا نوزاد در مواقع اضطراری به تجهیزات پزشکی دسترسی نداشته باشند.
کجا انجام می شود؟
معمولا زایمان بدون مداخله در یک محیط غیر بیمارستانی مانند مرکز زایمان انجام میدهند؛ جایی که زایمان طبیعی در کانون توجه قرار دارد. این مدل زایمان به مادران اجازه حرکت می دهد تا در موقعیت های مختلف قرار گیرند و در شرایط بهتر و راحت تر، کودک خود را به دنیا بیاورند. برخی از مادران زایمان طبیعی در آب را در وان و جکوزی سپری می کنند، در حالی که نوزاد با کمک سونوگرافی دستی تحت نظر قرار دارد. مادر نیز می تواند هر چیزی که دوست دارد بخورد و بیاشامد.
آب درمانی، ماساژ، کمپرس گرم و سرد، تکنیک های تجسم با آرامش جز رایج ترین تکنیک هاست که بهبود درد بسیار کمک می کند.
چگونه انجام می شود؟
این که چگونه مادر در برابر درد زایمان مقاومت میکند به شرایط او و افکار او بستگی دارد. هر زنی کاملاً می داند چرا و از چه روش هایی استفاده تا بهترین نتیجه را مشاهده کنند. بسیاری از آنها با هدایت انرژی و تمرکز روی ذهن به کنترل درد می پردازند و با کمک تکنیک های مختلفی در فرایند زایمان طبیعی همانند داروهای ضد درد موضعی درد را رها خواهند کرد.
یکی از تکنیک های پرکاربرد، تکنیک همکاری همسر است. هدف استفاده این روش پرهیز از مصرف های داروی مگر در موارد ضروری است. همچنین تغذیه خوب و ورزش در دوران بارداری و تکنیک های آرامش و تنفس عمیق در مقابله با دردهای زایمان بسیار تاثیرگذار است.
دیگر روش های کنترل درد حین زایمان طبیعی شامل موارد زیر است:
- یوگا
- پیاده روی
- ماساژ
- تغییر وضعیت
- حمام یا دوش
- غوطه ور شدن در آب گرم یا جکوزی
- حواسپرتی از راه فعالیت هایی که ذهن را درگیر می کند.
- گوش دادن به موسیقی آرامش بخش
- تصویرسازی بصری
چه حسی دارد؟
اگرچه زایمان اغلب به عنوان یکی از دردناکترین وقایع در تجربیات بشری شناخته میشود. اما تجربه هر زن با دیگری و حتی نوع بارداری با بارداری دیگر متفاوت است. هر کدام از خانم ها درد متفاوتی از زایمان را تجربه میکنند، به عنوان مثال، برای برخیها درد زایمان شبیه دردهای قاعدگی است و برای دیگران فشار شدید و امواج بسیار قوی که شبیه گرفتگیهای عضلانی است. معمولا درد زایمان طبیعی برای مادرانی که بار اول آن را تجربه میکنند، یشتر از خانم هایی که قبلا بچه دار شدن است.
چقدر طول می کشد؟
مدت زمان زایمان طبیعی اصلا مشخص نیست. برای برخی از خانم ها نوزاد طی چند ساعت به دنیا می آید و برای برخی دیگر یک شبانه روز طول می کشد. از آنجاکه بدن هر خانمی نسبت به دیگری متفاوت است، واکنش های متفاوتی نسبت به زایمان نشان میدهد.
خطرات زایمان طبیعی و اقدامات احتیاطی
به طور کلی، زایمان طبیعی با روش های جدید و مدرن بسیار ایمن است. اما زمانی که توصیه های ارائه شده و مراقبتهای بهداشتی نادیده گرفته شود یا اگر همه چیز طبق برنامه پیش نرود، استفاده از مداخله پزشکی جایز است.
عوارض بعد از زایمان طبیعی چندان خطرناک نیست و با رعایت نکات مراقبتی این دوره سریع به پایان می رسد. معمولا احساسات پس از زایمان طبیعی در چند مورد زیر خلاصه می شود:
- پس از زایمان هم مادر و هم کودک ترجیح میدهند بخوابند.
- احساس لرزش یا سردی بسیاری از خانم ها یک واکنش بسیار طبیعی است.
- احتمالاً در رحم گرفتگی خفیفی مشاهده می شود. به خصوص، هنگام شیردهی.
- مقداری درد و ناراحتی در داخل و اطراف واژن احساس می شود.
- احتمالا مادر با دید کودک خود احساس موفقیت زیادی را تجربه می کند.
اگر نتوانم درد را تحمل کنم، چه اتفاقی میافتد؟
“درد زایمان طبیعی چقدر است؟” یکی از سوالات رایج میان خانم های باردار است که در انتخاب روش مناسب دچار تردید هستند. گاهی اوقات زایمان بیشتر از آنچه پیشبینی میشود صدمه وارد کند. در حالی که برخی خانم ها به دلیل تمایل و اشتیاق برای زایمان طبیعی، از انجام مداخلات پزشکی امتناع می کنند. غافل از این که ممکن است تحمل درد برای آن ها ناممکن باشد و نیاز به دارو پیدا کنند.
زمانی که زایمان طبیعی طبق برنامه پیش نمی رود، لازم است مادر با تغییر شرایط، به فردی انعطاف پذیرتر تبدیل شود و کمک پزشک و تجویز دارو شرایط نرمال شکل بگیرد. هرگز اتفاقات ناگوار روی زایمان شجاعانه و متعهد مادر و کودک تاثیرگذار نخواهد بود و چیزی از زیبا و با ارزش بودن کار آن ها کم نمی کند.
کلام آخر
از گذشته، اصطلاح زایمان طبیعی برای توصیف زایمان بدون دارو استفاده می شد. اما به طور کلی، تصمیم بگیرید چه در خانه زایمان داشته باشید یا در یک کلینیک تخصصی، شما یک ابر قهرمان هستید که تمام تلاش خود را برای تولد نوزاد انجام می دهید. اما اگر تصمیم به زایمان طبیعی دارید باید بدانید برای رفع دردهای حاصل از زایمان باید از تکنیک های آرام سازی و تنفس کنترل شده استفاده کنید. مطمئنا زایمان تحت نظر یک مرکز زایمان و پزشک متخصص در این زمینه، بهترین نتیجه را به دنبال دارد.